Stachiewicz Juliusz Wacław (1924–1976), inżynier mechanik, profesor McGill University w Montrealu. Ur. 16 IX we Lwowie, był synem Wacława (zob.) i Wandy z Abrahamów (zob.).
S. był uczniem trzeciej klasy Gimnazjum im. M. Reja w Warszawie i harcerzem, gdy we wrześniu 1939 wraz z matką i rodzeństwem przekroczył rumuńską granicę, a następnie przez Jugosławię, Włochy i Szwajcarię dotarł do Francji. W Paryżu ukończył trzecią klasę Lycée Claude Bernard, w czerwcu 1940 został ewakuowany do Wielkiej Brytanii, a w lipcu do Kanady. Kontynuował naukę w jezuickim Loyola College w Montrealu i po jego ukończeniu rozpoczął studia techniczne na McGill University. W lipcu 1943 przerwał studia, wyjechał do Wielkiej Brytanii i wstąpił ochotniczo do polskiego wojska. Służył w 1. Dyw. Pancernej, z którą przeszedł szlak bojowy przez Francję, Belgię i Holandię. Ciężko ranny 11 XI 1944, został przewieziony do szpitala w Wielkiej Brytanii i tam operowany (usunięto 18 odłamków tkwiących w czaszce). Podczas rekonwalescencji kontynuował studia na Uniw. Londyńskim.
W sierpniu 1946 wrócił S. do Montrealu i dokończył studia inżynierskie, uzyskując w r. 1948 bakalaureat, a w r. 1950 magisterium. Podjął pracę na Wydz. Inżynierii (Faculty of Engineering) McGill University, od r. 1955 jako assistant professor, od r. 1957 associate professor, wreszcie od r. 1964 profesor inżynierii mechanicznej. Specjalizował się w dziedzinie technik przesyłania ciepła oraz termodynamice. Opublikował m.in. Appraisal of Heater Problems („Proceedings of Conference on Coal Burning Gas Turbines”, Paper No. 3, Ottawa 1958) i wraz z D. L. Mordellem Experimental Coal Burning Gas Turbine. Exhaust Heated Cycle („Department of Mines and Technical Surveys, Mines Branch Publication”, No. 867, Ottawa 1960, praca nominowana do nagrody Lieutenant Governor’s of Quebec Prize, przyznawanej najlepszym publikacjom technicznym). Uczestniczył w wielu konferencjach i sympozjach; referaty jego ukazywały się w materiałach konferencyjnych (m.in. Thermal Effectiveness of a Split Flow Exchanger, „ASME-AICLE Heat Transfer Conference” Houston, Texas, August 1962, Paper No. 62–HT–29, Heat Transfer Coefficients of Finned Surfaces, „AIC Transactions–63–Mech.” 1963 No. 9, i wspólnie z M. Iqbal Influence of Tube Orientation on Free and Forced Convection in Laminar Flow, „ASME Journal of Heat Transfer” February 1966).
S. działał w agendach Narodowej Rady Badań (National Research Council) w Ottawie: Grant Selection Committee for Mechanical Engineering i Associate Committee on Heat Transfer. Reprezentował Inst. Inżynieryjny w Kanadzie (Engineering Institute of Canada) w komitecie przygotowującym międzynarodowe konferencje na temat przesyłania ciepła w l. 1961 i 1966. W r. 1971 został wybrany dziekanem Wydz. Inżynierii McGill University i z jego ramienia brał udział w przygotowywaniu reformy edukacji w prowincji Quebec. W l. 1967–70 był członkiem Komisji Kwalifikacyjnej Polskiego Inst. Naukowego w Ameryce (Oddział w Kanadzie).
S. zginął 3 VI 1976 w trakcie wycieczki górskiej na terenie parku narodowego w Banff w Górach Skalistych. W r. 1978 Kanadyjskie Tow. Inżynierii Mechanicznej ustanowiło medal za badania nad przesyłaniem ciepła im. S-a, który jemu po raz pierwszy przyznano pośmiertnie. Jego imieniem nazwano też świetlicę na Wydz. Inżynierii McGill University oraz nagrodę, przyznawaną corocznie wyróżniającemu się studentowi.
S. ożenił się w r. 1954 z Haliną Rozwadowską (1922–1998), z którą miał cztery córki: Annę (1954–1963), Barbarę (ur. 1956), zamężną Le Geallic, urzędniczkę, Renatę (ur. 1959), zamężną Keer, bibliotekarkę, i Bettinę (1963–1985), która zginęła w wypadku samochodowym.
Zabielska J., Bibliography of Books in Polish or Relating to Poland, London 1966 III; – Kos – Rabcewicz – Zubkowski L., The Poles in Canada, Ottawa–Montreal 1968; Makowski W., The Polish People in Canada. A Visual History, Montreal 1987 (fot.); Wołodkiewicz A., Polish Contribution to Arts and Sciences in Canada, Montreal 1969; – Stachiewicz W., Journey through History. Memoirs, Toronto [b.r.w.] (fot.); – „The Polish Reviev” Vol. 20: 1975 No. 2–3 s. 274, No. 4 s. 183, Vol. 21: 1976 No. 3 s. 278–9; „Roczn. Pol. Tow. Nauk. na Obczyźnie” T. 18: 1967–8 s. 95, T. 20: 1969–70 s. 103–4, T. 24 (T. 1 drugiej serii): 1980–1 s. 221–2; – Nekrologi z r. 1976: „Kultura” (Paryż) nr 7–8 s. 223, „Tyg. Powsz.” nr 36.
Ryszard Terlecki